Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là công trình có ý nghĩa chính trị, văn hóa sâu sắc. Ngày nối ngày, mỗi buổi có hàng ngàn lượt người về Lăng viếng Bác. Vào những dịp kỷ niệm Ngày sinh của Bác 19/5, dịp Quốc khánh mồng 2/9, mỗi buổi có tới hàng chục ngàn lượt người đi viếng Bác. Ngoài giờ lễ viếng, mỗi buổi chiều, buổi tối có hàng vạn lượt người đến tham quan, xem biểu diễn nghệ thuật và tham dự nghi lễ chào cờ hàng ngày trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Lăng Bác đã trở thành nơi hội tụ tình cảm, niềm tin của đồng bào, chiến sỹ cả nước và bạn bè quốc tế đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kết luận tại Hội nghị

Với mong muốn xây dựng, tôn tạo Lăng Bác có cảnh quan ngày càng đẹp, kiến trúc hài hòa, môi trường trong lành, không gian yên tĩnh, góp phần giữ gìn lâu dài thi hài Bác; xứng đáng là một công trình tiêu biểu của Thủ đô, của cả nước và đáp ứng nguyện vọng của đông đảo đồng bào, khách quốc tế; Ban Quản lý Lăng đã xây dựng và báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát huy ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng trong giai đoạn mới”.

Triển khai Đề án của Thủ tướng Chính phủ, trực tiếp là sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, ngày 19/5/2012, UBND thành phố Hà Nội và Ban Quản lý Lăng đã phối hợp tổ chức khai trương 3 tuyến phố đi bộ Khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh giai đoạn 1, gồm: Phố Ông Ích Khiêm (từ giao phố Lê Hồng Phong đến phố Chùa Một Cột), Chùa Một Cột (đoạn từ giao phố Bà Huyện Thanh Quan đến giao phố Ông Ích Khiêm) và Nam Hùng Vương (từ giao phố Lê Hồng Phong đến khu vực Quảng trường Ba Đình).

Quá trình tổ chức các tuyến phố đi bộ, UBND thành phố Hà Nội đã thường xuyên chỉ đạo các sở, ban, ngành của thành phố, trực tiếp là quận Ba Đình làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, duy trì an ninh, trật tự xã hội, tổ chức phân luồng, phân tuyến giao thông không để xảy ra ùn tắc, ảnh hưởng tới các phương tiện và người tham gia giao thông, tạo sự đồng thuận, ủng hộ trong các tầng lớp nhân dân.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Cương báo cáo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kết quả triển khai tuyến phố đi bộ Nam Hùng Vương.

Về phía Ban Quản lý Lăng đã chủ động tu sửa hệ thống cơ sở hạ tầng, lắp đặt các thiết bị bảo đảm an ninh, trang trí nhiều chậu hoa, cây cảnh, thảm cỏ, đồng thời chủ động phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hà Nội, Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội và Nhà hát Quan họ Bắc Ninh tổ chức các chương trình biễu diễn nghệ thuật định kỳ hàng tháng, hoặc nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ, ngày Tết, với nhiều tiết mục đặc sắc ở các vùng miền, tạo nên các hoạt động sinh hoạt chính trị, văn hóa phong phú, đa dạng ở Khu vực Lăng Bác.

Sau gần 2 năm thực hiện, Ban Quản lý Lăng và UBND thành phố Hà Nội đã sơ kết, đánh giá việc tổ chức các tuyến phố đi bộ giai đoạn 1 đạt hiệu quả thiết thực. Các tuyến phố đi bộ đã tạo cho Khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh giữ được an ninh an toàn tuyệt đối, có không gian yên tĩnh để tổ chức các loại hình văn hóa nghệ thuật, có điều kiện để xây dựng, tôn tạo kiến trúc, cảnh quan, môi trường luôn xanh, sạch, đẹp, là địa điểm đến hấp dẫn, thu hút sự chú ý đối với đồng bào và khách quốc tế. Trong 2 năm 2012 và 2013, lượng người về Lăng viếng Bác đạt 4,21 triệu lượt người, tăng 11,2% so với 2 năm trước đó.

Trên cơ sở Quyết định “Phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chi tiết Khu trung tâm chính trị Ba Đình, thành phố Hà Nội”, ngày 10/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ và chuẩn bị khánh thành Nhà Quốc hội mới, năm 2014, lãnh đạo Ban Quản lý Lăng đã chủ động phối hợp với thành phố Hà Nội đề xuất phương án báo cáo Chính phủ tiếp tục triển khai giai đoạn 2 các tuyến phố đi bộ Khu vực Lăng Bác.

Ngày 5/3/2014, sau khi nghe đồng chí Thiếu tướng Nguyễn Văn Cương, Trưởng ban Ban Quản lý Lăng báo cáo chi tiết việc tổ chức 2 tuyến phố đi bộ, gồm đường Độc Lập và đường Bắc Sơn và kết quả triển khai một số nhiệm vụ, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đi kiểm tra thực tế và kết luận nhất trí triển khai các tuyến phố đi bộ giai đoạn 2 cùng với những nội dung công việc mà Ban Quản lý Lăng đề xuất. Đồng thời giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, thành phố Hà Nội và Ban Quản lý Lăng thực hiện.

Sơ đồ tuyến đường đi bộ đường Độc Lập và Bắc Sơn.

Triển khai Kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ, ngày 6/3/2014, UBND thành phố Hà Nội và Ban quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có buổi họp bàn, thống nhất sẽ triển khai giai đoạn 2, các tuyến phố đi bộ, gồm đường Độc Lập (từ điểm giao cắt với đường Điện Biên Phủ đến đường Hoàng Văn Thụ) và đường Bắc Sơn (từ điểm giao cắt với đường Độc Lập đến đường Hoàng Diệu) từ ngày 19/5/2014, nhân dịp kỷ niệm 124 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Để khai trương các tuyến phố đi bộ giai đoạn 2 theo đúng kế hoạch, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ban, ngành và quận Ba Đình tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân cũng như du khách sử dụng phương tiện công cộng khi đến viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, hoặc tham quan cụm Di tích Lịch sử - Văn hóa Ba Đình. Giao cho Sở Giao thông vận tải Hà Nội hoàn thiện phương án tổ chức giao thông khu vực trong tháng 3/2014; tiến hành sơn kẻ, lắp đặt biển báo, hướng dẫn phân luồng giao thông, thiết kế, thi công hàng rào an ninh, vườn hoa cây cảnh khu vực bảo vệ trong tháng 4/2014. Đồng thời chủ trì phối hợp với Ban Quản lý Lăng khảo sát, thiết kế, cải tạo hệ thống chiếu sáng và thi công lát phẳng hè đường các tuyến phố đi bộ giai đoạn 1 bằng đá hóa cương.

Các tuyến phố Ông Ích Khiêm, Chùa Một Cột, Nam Hùng Vương, Độc Lập và Bắc Sơn sẽ hợp thành hệ thống 5 tuyến phố đi bộ, gắn kết các Công trình Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quảng trường Ba Đình, Nhà Quốc hội và Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ, tạo dựng lên một quần thể không gian kiến trúc đồng bộ, phù hợp với quy hoạch khu Trung tâm chính trị, văn hóa Ba Đình, góp phần làm nổi bật hình ảnh Thủ đô văn minh, hiện đại. Đồng thời phục vụ tốt hơn đồng bào, khách quốc tế, trực tiếp là nhân dân Thủ đô về Lăng viếng Bác, tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ, tham gia các sinh hoạt chính trị, văn hóa và tham quan các công trình tiêu biểu của Thủ đô, của đất nước./.

Nguyễn Hữu mạnh