"Thân thiện và hoà đồng, Đông là hạt nhân của các phong trào quần chúng trong đơn vị. Những nỗ lực, cố gắng của chị giúp anh em chiến sĩ cảm thấy ấm áp hơn trong những ngày tháng thực hiện nghĩa vụ xa gia đình" - Đồng chí Đặng Nam Điền, Phó Chính uỷ Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận xét như thế về người đồng đội của mình, đảng viên trẻ Thượng uý Phan Thị Đông. Chị được trao giải Nhất tại Hội thi Chung khảo toàn quốc "Kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Nhân kỷ niệm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam và Ngày hội Quốc phòng toàn dân 22-12, Tạp chí Xây dựng Đảng đã có cuộc trò chuyện với chị."
Chúc mừng chị đã thành công, đoạt giải Nhất! Chị có thể chia sẻ về quá trình chuẩn bị và đến với Hội thi?
Tôi luôn tự hào được sinh ra và lớn lên trên quê hương Bác Hồ. Năm 2003, sau khi tốt nghiệp Cao đẳng Văn hoá - Nghệ thuật Quân đội, niềm vinh dự tự hào đó lại nhân lên khi tôi được nhận công tác tại đơn vị đặc biệt - Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh... Cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Hội thi "Kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" là dịp để cán bộ, chiến sĩ học tập, tìm hiểu sâu về đạo đức cách mạng, làm cơ sở cho việc làm theo tấm gương đạo đức của Người. Quá trình học cao đẳng, tham gia nhiều hội diễn văn nghệ, tôi đã được rèn luyện khả năng phát biểu trước nhiều người. Đó là một thuận lợi giúp tôi mạnh dạn đăng ký dự thi. Tuy nhiên, kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh lại khác. Tôi phải cố gắng rất nhiều để câu chuyện mình kể chân thực, sâu sắc. Những khán giả đầu tiên của tôi chính là đồng đội cùng đơn vị. Lần đầu tiên kể, tuy câu từ còn vụng về, cách thể hiện còn lúng túng, nhưng tôi vẫn được mọi người khích lệ. Sau mỗi lần dự thi từ cơ sở tới chung khảo toàn quốc, đồng đội góp ý giúp tôi hoàn thiện dần, từ câu từ, thời lượng, phong cách đến cách liên hệ với đời sống hằng ngày v.v. Tôi đã dần dần tự tin hơn. Có thể nói, giải Nhất ở Hội thi chính là quà tặng tôi dành cảm ơn những đồng chí, đồng đội đã động viên, chia sẻ, bên tôi trong suốt thời gian qua.
Câu chuyện chị lựa chọn cũng góp phần không nhỏ vào thành công của chị?
Tôi cũng nghĩ như vậy. Công tác tại đơn vị, hằng ngày tôi tiếp xúc với hàng ngàn lượt khách tham quan và vào Lăng viếng Bác, trong đó có đồng bào, chiến sĩ miền Nam. Có biết bao nhiêu người đã nghẹn ngào không cầm được nước mắt, khi được trông thấy Bác. Tôi còn nhớ, có lần đoàn Mẹ Việt Nam Anh hùng và Người có công với cách mạng một số tỉnh miền Nam ra Hà Nội vào Lăng viếng Bác. Đó là những ngày mùa đông, Hà Nội rét cắt da. Không quen với cái giá lạnh của miền Bắc, mẹ Nguyễn Thị Sảnh đã bị ốm. Các chiến sĩ ở đơn vị đưa mẹ tới viện và chăm sóc mẹ với tất cả tình cảm người con ruột thịt. Khi mẹ đỡ bệnh, các anh đưa mẹ vào Lăng viếng Bác, mẹ nghẹn ngào nói: "Cả đời má có một ao ước lớn nhất là được ra Bắc để vào Lăng viếng Bác. Được gặp Bác rồi, giờ thì có nhắm mắt má cũng yên lòng!". Rất nhiều lần khi trở ra, các má miền Nam đã nắm tay những chiến sĩ bên Lăng, hỏi như Bác đang còn sống: "Bác ngủ có ngon không? Các con nhớ thay các má chăm sóc Bác chu đáo nhé, vì cả cuộc đời Bác có ngủ ngon đâu...". Chứng kiến tình cảm của đồng bào, chiến sĩ miền Nam dành cho Bác, thấy những khát khao của người dân miền Nam được một lần bên Bác, thấy Bác, tôi nhớ đến câu chuyện của đồng chí Trần Viết Hoàn nguyên Giám đốc Khu Di tích Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, người đã nhiều năm từng được sống bên Bác. Vậy là tôi chọn câu chuyện "Bác Hồ với miền Nam" đem đến Hội thi. Từ vòng cơ sở đến chung khảo toàn quốc, tôi đã kể câu chuyện 4-5 lần, nhưng lần nào cũng không cầm được nước mắt. Đặc biệt những lần thi ở miền Nam, cả trăm khán giả ngồi dưới nín lặng khi nghe tôi kể chuyện. Càng thêm hiểu tình cảm của Bác dành cho đồng bào miền Nam và đồng bào miền Nam dành cho Bác, tôi càng phải cố gắng, nỗ lực nhiều hơn.
Chị đã làm theo tấm gương đạo đức của Người ra sao ở một đơn vị đặc biệt - Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh?
Tôi luôn tâm niệm điều Bác dạy: Làm bất kỳ việc gì cách mạng giao cũng đều vẻ vang và đều phải rất "cần". Công tác tại phòng truyền thống và thư viện thuộc Phòng Chính trị (Ban Tuyên huấn - Bộ Tư lệnh), tôi được biết rất nhiều hiện vật gắn bó với Bác. Mỗi hiện vật đều chứa đựng trong đó rất nhiều giá trị lịch sử. Từng bình thuốc, bức ảnh, bình đựng dung dịch, hộp chứa thi hài... đều kể cho người xem về những thời khắc thiêng liêng trước khi Bác mất, quá trình xây dựng, quản lý Lăng, bảo vệ thi hài Bác... Làm sao truyền tải được tất cả những điều đó đến với khách thăm quan là điều không dễ dàng... Thời gian đầu, tôi rất lúng túng. Tôi đã tìm đến những nhân chứng sống, nghe kể, nghe giải thích, hỏi cặn kẽ từng chi tiết, từng mẫu vật. Đồng thời, tôi đọc tài liệu của thư viện đơn vị, thư viện quân đội để tìm hiểu thêm thông tin, làm sinh động các bài giới thiệu của mình. Dần dần những hiện vật ấy trở nên sống động, có hồn. Tôi mong muốn mỗi người khách đến với đơn vị đều cảm nhận được điều ấy. Có lần đơn vị tôi tiếp đón đoàn thương binh nặng, có những đồng chí đã bị hỏng cả hai mắt. Các đồng chí đã chia sẻ: "Tôi không còn mắt để được nhìn Bác, nhưng tôi cảm thấy Bác Hồ kính yêu của chúng ta vẫn đang mỉm cười, Bác đang theo dõi mỗi bước ta đi, mỗi công việc ta làm, cổ vũ chúng ta vươn tới. Bác là nguồn sáng của chúng tôi". Lúc đó tôi hiểu rằng mình còn phải cố gắng hoàn thành công việc tốt hơn, vì lòng tin tưởng và tình yêu thương của những người đã để lại một phần cơ thể ở chiến trường cho tuổi trẻ chúng ta được sống trong thanh bình hôm nay.
Cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã trải qua 2 năm. Theo chị, làm theo tấm gương của Bác hiện nay là làm những gì?
Đơn vị tôi thường xuyên động viên đoàn viên, thanh niên trong đơn vị học tập và làm theo tấm gương đạo đức Bác Hồ bằng những việc làm cụ thể hằng ngày. Bất kỳ trong hoàn cảnh nào, ngày lại ngày, cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị đều thể hiện trách nhiệm cao, cần mẫn với bao công việc thầm lặng, tận tụy, tỉ mỉ, chăm sóc, giữ gìn nguyên vẹn những đường nét của Người lúc sinh thời, bảo vệ tuyệt đối an toàn Bác và công trình Lăng, đón đồng bào trong nước và quốc tế vào Lăng viếng Người. Nhiều đồng chí nhặt được tiền, vàng, đồ vật quí đã trả lại người mất, nhiều tấm gương đón tiếp tận tình, phục vụ chu đáo các cụ già, các cháu nhỏ, các đồng chí thương binh nặng vào Lăng viếng Bác. Đó là những việc chúng tôi đã làm. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tốt mọi nhiệm vụ, luôn tận tụy phục vụ nhân dân với tất cả tấm lòng yêu kính Bác.
Xin cảm ơn chị, chúc chị hạnh phúc và thành đạt!
Thanh Loan
Tạp chí Xây dựng Đảng